Positioneringsmatrix: wat, waarom en hoe

Een positioneringsmatrix is een diagram dat wordt gebruikt om de positie van een product of dienst binnen een bepaalde markt te visualiseren. Je kunt verschillende stijlen van deze matrix gebruiken. Wanneer je een positioneringsmatrix maakt, kun je bepaalde functies en de onvervulde behoeften van je product of merk analyseren in vergelijking met je concurrenten. Deze matrix werkt voor elke markt en kan helpen bij het maken van de nodige aanpassingen in je product of dienst om je een voorsprong te geven op de concurrentie.

In deze blogpost zullen we de componenten van de positioneringsmatrix onderzoeken, waarom het nuttig is en hoe je je eigen matrix kunt maken.

Wat is een positioneringsstrategie?

Voordat we onderzoeken wat een positioneringsmatrix is, is het belangrijk om te begrijpen wat een positioneringsstrategie is. Marktpositionering is het vermogen om je consument te beïnvloeden ten opzichte van concurrenten. Positioneringsstrategieën zijn belangrijk voor het vaststellen van je merkidentiteit, zodat klanten jou zullen verkiezen boven je concurrenten. Denk aan grote merken als Google, Lego en Disney: deze bedrijven hebben een grote naamsbekendheid en overtreffen vaak hun concurrenten. 

Marktaandeel versus productdifferentiatie 

Een ander belangrijk concept om rekening mee te houden bij het gebruik van een positioneringsmatrix is marktaandeel en marktdifferentiatie.

Marktaandeel is het percentage van een markt dat in handen is van je product of dienst. Hoe hoger je marktaandeel, hoe krachtiger je organisatie. Stel dat je product bijvoorbeeld een hometrainer is. Hoe verhoudt je fiets zich tot Peloton, misschien wel de populairste hometrainer? Om je marktaandeel te bepalen, deel je je totale omzet door de totale omzet van de branche over een fiscale periode. 

Productdifferentiatie verklaart het unieke karakter van je product of dienst. Om bij het voorbeeld van de hometrainer te blijven: wat maakt de jouwe anders dan een Peloton? Lijken ze op elkaar? Wanneer twee producten qua functionaliteit en prijs op elkaar lijken, hebben klanten moeite met het kiezen van het beste product. Differentiatie laat je product/dienst schitteren en maakt je waarde zichtbaar, zodat klanten kunnen zien dat jouw product het beste is. 

Voordelen van een positioneringsmatrix

Een positioneringsmatrix is om verschillende redenen waardevol. Ten eerste kan het worden gebruikt om te onderscheiden of je een product of dienst hebt. Dit onderscheid is belangrijk om te verduidelijken. Het is ook nuttig wanneer je een nieuw product of een nieuwe dienst aan investeerders presenteert. Dit kan een overtuigende toelichting zijn op de sterke punten van het product of de dienst op de potentiële markt. 

Een ander voordeel van een positioneringsmatrix is dat deze kan helpen bij het identificeren en oplossen van mogelijke problemen met een product of dienst. Algemene positioneringsmatrices zijn een geweldig instrument om kansen en risico's binnen je bedrijf in kaart te brengen.

Hoe maak je een positioneringsmatrix?

Er zijn veel verschillende soorten positioneringsmatrices die je bedrijf op verschillende manieren van dienst kunnen zijn. Hieronder zullen we naar drie kijken: de BCG-matrix, de Ansoff-matrix en de marktsegmentatiematrix. 

BCG-matrix

Een BCG-matrix (genoemd naar de Boston Consulting Group) is ontworpen om te helpen bij de strategische planning op lange termijn. Bepaal of je producten een hoge of lage groei en marktaandeel hebben. In deze matrix zijn er vier kwadranten: ster, vraagteken, melkkoe en hond. 

Sterren zijn producten en diensten die zich in snelgroeiende markten met een groot marktaandeel bevinden. Vraagtekens zijn producten en diensten in een snelgroeiende markt met een laag marktaandeel. Melkkoeien zijn producten in een markt met een lage groei en een hoog marktaandeel, en honden zijn producten en diensten met een lage marktgroei en een laag marktaandeel.

Ansoff-matrix

De Ansoff-matrix, genoemd naar Igor Ansoff in 1957, een Russisch-Amerikaanse wiskundige en zakenman, geeft snel inzicht in de risico's en groei van een bedrijf. Deze matrix is ook bekend als de Product/Market Expansion Grid en de Corporate Ansoff Matrix. Elk kwadrant vertegenwoordigt een strategie die je kunt gebruiken om je bedrijf te laten groeien, zodat je de risico's van elke strategie kunt analyseren.

De vier kwadranten van de Ansoff-matrix zijn Marktpenetratie, Productontwikkeling, Marktontwikkeling en Diversificatie. 

Marktpenetratie is de optie met het laagste risico. Het richt zich op de uitbreiding van de verkoop in je bestaande markt, waardoor er weinig verrassingen zijn. Productontwikkeling is iets riskanter dan marktpenetratie, omdat je een nieuw product introduceert. Marktontwikkeling houdt meer risico in omdat je je bestaande product op een nieuwe markt introduceert. Diversificatie is de meest riskante van de vier, omdat je een nieuw product of een nieuwe dienst op een geheel nieuwe markt introduceert. 

Als je deze matrix verkent, moet je elke optie en de bijbehorende risico's analyseren. Aan de hand daarvan kunnen jij en je team beslissen wat de beste optie is om verder te gaan. 

Marktsegmentatiematrix

De marktsegmentatiematrix, ook wel de klantsegmentatiematrix genoemd, is een matrix die wordt gebruikt om de prestaties van verschillende marktsegmenten voor je producten of diensten te visualiseren. Het helpt om je doelmarkt beter te begrijpen door te kijken naar geografische, psychografische, gedragsmatige en demografische subgroepen.

Geografische segmentatie kijkt naar de fysieke locatie van je klanten. Het psychografische segment verklaart de persoonlijkheid, houding, waarden en interesses van je doelmarkt. Gedrag richt zich op hoe je merk wordt waargenomen en gebruikt door je doelmarkt. Tot slot richten demografische gegevens zich op kenmerken zoals leeftijd, geslacht, beroep, uiterlijk en meer.

Door deze categorieën te analyseren, krijg je inzicht in je huidige en potentiële klanten, zodat je je product kunt verfijnen om een hogere ROI voor je bedrijf te behalen.