Tutorial ULM-activiteitendiagram

De Uniforme modelleertaal is opgedeeld in verscheidene subgroepen van diagrammen, waaronder structuurdiagrammen, interactiediagrammen en gedragsdiagrammen. Activiteitendiagrammen worden, samen met use case- en toestandsmachinediagrammen, beschouwd als gedragsdiagrammen omdat ze beschrijven wat er moet gebeuren in het systeem dat gemodelleerd wordt.

Belanghebbenden zijn vaak op vele fronten actief, dus is het noodzakelijk om zaken duidelijk en beknopt weer te geven. Een activiteitendiagram helpt mensen van de zakelijke en ontwikkelingszijde van een organisatie bij elkaar te komen om hetzelfde proces en gedrag te begrijpen. Voor de bouw van een activiteitendiagram kunt u gebruik maken van een reeks gespecialiseerde symbolen — inclusief symbolen voor de start, het einde, het samenvoegen of het ontvangen van stappen in een stroom. Meer uitleg krijgt u later in deze handleiding voor activiteitendiagrammen.

Elke gebruiker kan zijn voordeel doen met een activiteitendiagram. Probeer een activiteitendiagram te gebruiken om:

• de logica van een algoritme weer te geven

• de stappen te beschrijven die in een UML-gebruikssituatie worden uitgevoerd

• een bedrijfsproces of een werkstroom tussen gebruikers en het systeem te illustreren

• een proces te vereenvoudigen door ingewikkelde use cases te verduidelijken

• elementen van softwarearchitectuur te modelleren, zoals methode, functie en bediening

Voordat u begint aan activiteitendiagram, moet u eerst weten wat de samenstelling ervan is. De meest veelvoorkomende onderdelen van een activiteitendiagram zijn:

• Actie:

  een stap in een activiteit waarbij de gebruikers of de software een bepaalde taak uitvoeren. In Lucidchart worden acties gesymboliseerd door een rechthoek met afgeronde hoeken.

• Beslissingsknooppunt:

   een voorwaardelijke tak in de stroom die in de vorm van een diamant wordt weergegeven. Het bevat een enkele ingang en twee of meer uitgangen.

• Controlestromen:

   een andere naam voor de connectors die de stroom tussen de stappen in het diagram weergeven.

• Startknooppunt:

   symboliseert het begin van de activiteit. Het startknooppunt wordt afgebeeld als een zwarte cirkel.

• Eindknooppunt:

   geeft de laatste stap in de activiteit weer. Het eindknooppunt wordt afgebeeld als een vette zwarte cirkel.

De volgende vormen en symbolen worden vaak in UML-diagrammen gebruikt.

 

Symbool	Naam	Beschrijving
	Startsymbool	Stelt het begin van een proces of werkstroom voor in een activiteitendiagram. Het kan op zich worden gebruikt, of met een notitiesymbool dat het startpunt toelicht.
	Activiteitsymbool	Stelt de activiteiten voor die een gemodelleerd proces uitmaken. Deze symbolen, met korte beschrijvingen binnen de vorm, zijn de belangrijkste bouwstenen van een activiteitendiagram.
	Connectorsymbool	Toont de gerichte stroming of controlestroming van de activiteit. Een binnenkomende pijl is de start van een activiteit. Als de stap voltooid is, gaat de stroom verder met een vertrekkende pijl.
	Samenkomstsymbool/ synchronisatiebalk	Combineert twee gelijktijdige activiteiten en voert ze opnieuw in in een stroom waar slechts één activiteit doorgaat. Het wordt weergegeven door een dikke verticale of horizontale lijn.
	Vorksymbool	Splitst één activiteitenstroom op in twee gelijktijdig uitgevoerde activiteiten. Wordt weergegeven met meerdere lijnen met pijlen vanuit een dikke lijn.
	Besluitsymbool	Duidt een beslissing aan en heeft altijd ten minste twee vertakkende paden met voorwaardetekst zodat gebruikers opties kunnen bekijken. Het stelt verschillende stromen voor die vertakken of samenkomen, waarbij het symbool dienstdoet als kader of container.
	Notitiesymbool	Wordt door de makers of bijdragers van diagrammen gebruikt voor het verstrekken van bijkomende informatie die niet in het diagram zelf past. Laat notities achter voor extra duidelijkheid.
	Stuursignaalsymbool	Betekent dat een signaal wordt verzonden naar een ontvangende activiteit.
	Ontvangstsignaalsymbool	Geeft aan dat een gebeurtenis aanvaard wordt. Nadat de gebeurtenis is ontvangen, is de stroom die vanuit deze actie komt, voltooid.
	Pseudo-toestandsymbool voor oppervlakkige geschiedenis	Stelt een overgang voor die zich beroept op de laatste actieve toestand.
	Optielussymbool	Stelt de maker in staat om een repetitieve sequentie te modelleren binnen het optielussymbool.
	Stroomeindesymbool	Stelt het einde van een specifieke processtroom voor. Dit symbool mag niet het einde van alle stromen in een activiteit weergeven; in dat geval gebruikt u het eindsymbool. Het stroomeindesymbool moet aan het einde van een proces in een enkele activiteitenstroom worden geplaatst.
	Voorwaardetekst	Wordt naast een beslissingsmarkering geplaatst om u te laten weten onder welke voorwaarden een activiteitenstroom mag worden opgesplitst en in die richting wordt omgeleid.
	Eindsymbool	Duidt de eindtoestand van een activiteit aan en symboliseert de voltooiing van alle stromen in een proces.

Activiteitendiagrammen schetsen processtromen zodat iedereen ze kan begrijpen. Bekijk de twee onderstaande voorbeelden over het maken van een UML-activiteitendiagram.

Activiteitendiagram voor een inlogpagina

Voor een heleboel activiteiten die mensen online willen uitvoeren, zoals het checken van hun e-mail, bankzaken, het bestellen van kleding, etc. moeten ze inloggen op een website. Dit activiteitendiagram toont het proces om op een website in te loggen, van het invoeren van een gebruikersnaam en wachtwoord tot ingelogd worden op het systeem. Het gebruikt verschillende containervormen voor activiteiten,  beslissingen en opmerkingen. Lucidchart is de ideale tool om alle soorten UML-stroomdiagrammen te bouwen, van activiteitendiagrammen en use case-diagrammen tot componentendiagrammen. Lucidchart biedt samenwerkingtools binnen de editor, en online publicatie met een enkele muisklik zodat u de functionaliteit van uw systeem aan anderen kunt tonen.

Klik hier om dit sjabloon te gebruiken 

Activiteitendiagram van een banksysteem

Dit diagram toont het proces van het opnemen of storten van geld op een bankrekening. Een voordeel van een visuele weergave van de workflow in UML is dat opnames en stortingen in één diagram kunnen worden weergegeven. Als u een activiteitendiagram maakt in Lucichart kunt u uw sjablonen aanpassen met lettertypen en kleuren van professionele kwaliteit. De beveiligde, cloudgebaseerde opslag zorgt ervoor dat uw documenten nooit verloren gaan.

Klik hier om dit sjabloon te gebruiken 

Met Lucidchart is het verrassend eenvoudig om een activiteitendiagram te creëren. Volg deze stappen:

1. Open een leeg document of kies een sjabloon.

2. Klik op "Vormen" links in de Lucidchart-editor om het beheer van de vormbibliotheek te openen. Vink "UML" aan om alle UML-vormbibliotheken toe te voegen (of alleen "UML toestand/activiteit") en klik op "Opslaan".

3. Selecteer in de bibliotheken die u zojuist hebt toegevoegd het gewenste symbool en sleep het van de toolbox naar het tekenvel.

4. Modelleer de processtroom door lijnen tussen vormen te tekenen.

In Lucidchart kan het formaat en de stijl van elk element gemakkelijk worden aangepast. U kunt zelfs SVG-vormen en Visio-bestanden importeren voor een oplossing op maat. Lees meer in deze gids voor meer informatie over het tekenen van een activiteitendiagram in UML. Als u meer over UML te weten wilt komen, raadpleeg dan onze tutorial "Wat is UML?"